|
Over de muziek van Bach
[ stop muziek
] [ terug ]
- Wie of wat was Bach?
- Wat voor muziek heeft hij geschreven?
- Muziekvoorbeelden.
- BWV of Bach Werken Verzeichnis
Wie en wat was Bach.
Bach komt uit een uitgesproken muziekfamilie (zie
de stamboom). Zijn Vader en grootvader waren musicus.
Zijn ooms waren het en
zijn broers eveneens.
Zijn belangrijkste functies in het muzikale leven waren:
- Hofconcertmeester aan het hof van de vorst van Sachsen Weimar
(hertog Wilhelm Ernst van Weimar).
(1708 - 1717)
- Hofkapelmeester aan het hof in Cöthen van Leopold van
Anhalt-Cöthen
(een bloeifase).
(1717 - 1723)
-
Thomascantor en Director Musicus (verantwoordelijk voor het
hele
openbare muziekleven) in Leipzich
(1723 - 1750)
- "Hofcompositeur" van de Saksische keurvorst en Poolse koning
August III.
(1736 - )
|
Bach als cantor en director
in Leipzig (1747)
[ terug ] [ naar boven ] |
Wat voor muziek
maakte Bach?
Bach was in zijn tijd eigenlijk meer bekend als fenomenaal organist dan als
componist. Bij aanstelling in Leipzig was hij vierde keus en
noemden ze hem middelmatig.
Zijn vriend en tijdgenoot Telemann was bekender en meer
gerespecteerd.
Bach is voor componeren nooit bij iemand in de leer geweest. Hij was
autodidact en leerde het binnen zijn familie. Het
was bekend dat hij in zijn jeugd (ook later nog trouwens) veel
muziek, die hij interessant vond, overschreef (geen kopieerapparaten
in die tijd!).
Hij nam kennis van vele soorten muziek uit Europa: van Franse (oa.
Rameau en Marchais), Italiaanse (oa. Vivaldi en Palestrina) en
andere Duitse componisten. Bach was niet zozeer een vernieuwer dan
wel de de componist waarin de lijnen van de voorgaande
(Barok)periode op een geniale manier samenkomen. In zijn tijd werd
hij door sommigen zelfs als ouderwets beschouwd. Hij sluit de
Barokperiode af. Na hem begint de klassieke periode (zijn zoon Carl
Philippe Emanuel, Haydn, Mozart).
Bach heeft meer dan 1200 composities op zijn naam staan.
Veel van Bach's muziek is overigens niet bewaard gebleven.
Ondanks het feit dat Bach veelal wordt geassocieerd met
geestelijke muziek heeft hij allerlei soorten muziek
gecomponeerd. Soms heel "swingende". Tot zijn
geestelijke muziek horen de (geestelijke) cantaten, motetten,
passies en missen.
Veel "wereldlijke" muziek componeerde hij aan het hof van Köthen.
Hiertoe horen onder meer: de Brandenburgse concerten, de 4 suiten,
(wereldlijke) cantaten, viool-, hobo-, fluit-, klavier- en
gambaconcerten.
[ stop muziek
] [ terug ] [ naar boven ]
|
Zijn cantaten en passies heeft hij vooral in de Leipzicher tijd
geschreven. Daarin moest hij twee kerken (de Thomas- en Nicolaikirche) wekelijks van muziek
voorzien. Uiteindelijk schreef hij
voor bijna alle zon- en feestdagen vijf jaargangen van cantaten. Ook
hiervan is maar een deel bewaard ge- bleven.
In deze periode heeft hij ook grote werken als het Weihnachts-
oratorium
en Matthaeus Passion geschreven. |
|
Als alternatief voor de religieuze muziek die in Leipzich veel
van zijn tijd in beslag nam, musiceerde hij -aangesteld als leider
van deze groep- in het "collegium musicum". Een
studentengezelschap. Hij deed dat veelal in het koffiehuis Zimmerman.
De "Koffiekantate" is hiervan onder meer het resultaat
geweest.
Opmerkelijk is dat orthodoxe Lutheraan Bach in zijn latere
Leipziger tijd schreef voor de katholieke Saksische keurvorst en Poolse koning
August III. Hij schreef er onder meer de grootse "Hohe Messe" en andere missen voor. Hij hoopte zo de titel
hofcomponist te verwerven. Zo'n erkenning kon hij goed gebruiken bij
het her- haaldelijk gebakkelei met het stads- en kerkbestuur van Leipzig.
Die titel kreeg hij uiteindelijk pas in 1736.
Zijn muziek:
- Vioolconcerten
- concerten voor orkest
(bijv. Brandenburgse concerten)
- Suites
- Vioolsonates
- Muziek voor klavier en klavecimbel
- Cellosuites
- Muziek voor orgel
|
en wat geestelijke
muziek betreft:
- Cantates
- Koralen
- Missen
- Oratoria.
|
[ stop muziek
] [ terug ] [ naar boven ]
Wat (bekende)
voorbeelden
[ stop muziek
] [ terug ] [ naar boven ]
BWV registratie De
eerste uitgave van Bachs' werk was tussen 1851 en 1899:
"Kritische Gesamtausgabe der Werke von
J.S. Bach".
Later is de muziek van Bach geordend en
geregistreerd onder zogenaamde BWV-nummers.
BWV staat voor "Bach Werken Verzeichnis".
Dit gebeurde door een zekere Wolfgang
Schmieder. Hij bracht in 1950 een catalogus op basis van deze
BWV-nummering uit. Het is geen chronologische nummering, maar een ordening op soort muziek.
- De eerste tweehonderd nummers zijn gereserveerd voor de
cantaten.
- Vervolgens komen de andere grote vocale werken.
verder (in volgorde):
- koralen,
- orgelmuziek,
- klaviermuziek,
- muziek voor andere instrumenten en ensembles,
- eindigend met twee grote werken: das Musikalisches Opfer en die Kunst der Fuge.
De nummering gaat tot 1200.
Ondertussen zijn er werken bijgekomen
en afgevallen (die toch niet van Bach bleken te zijn).
Een compleet overzicht is te vinden op: www.jsbach.org.
[ stop muziek
] [ naar boven ]
[ terug ]
|
